Duizenden leerlingen door heel Nederland spelen het Tien Tijdvakkenkwartetspel tijdens de geschiedenisles. Het spel is inmiddels uitverkocht en we komen helaas niet met nieuwe editie zoals wel het plan was. Wat leerden we als ondernemers van de verkoop van deze educatieve kwartetspellen?
‘Mag ik van jou van het Tijdvak Jagers en Boeren de Hunebedden?’ Duizenden leerlingen op honderden basis- en middelbare scholen verspreid door het hele land spelen met plezier het Tien Tijdvakkenkwartet tijdens de geschiedenisles. Ik ben er trots op dat ik dit spel heb bedacht, ontwikkeld en op de markt gebracht met het bedrijf Kwartetwinkel dat ik samen met Marlies Dinjens oprichtte. Hier volgen de (ondernemers)lessen die we leerden van dit kwartetavontuur en ik leg uit waarom we niet een tweede oplage van het recent uitverkochte spel op de markt brengen.
Het Tien Tijdvakkenspel dat tijdens de geschiedenisles gespeeld kan worden.
Geschiedenis saai?
Als historicus ben ik natuurlijk gek van geschiedenis. Toen ik mijn lesbevoegdheid in 2016 haalde, kwam ik erachter dat de meeste leerlingen geschiedenis saai en bovendien lastig vinden. Sterker nog, ik constateerde dat veel van mijn brugklasleerlingen moeite hadden met de Tien Tijdvakken. Terwijl dit veronderstelde basiskennis is als je de basisschool verlaat.
Op dat moment ontstond het idee voor dit educatieve geschiedenis kwartetspel. Het combineert de Tien Tijdvakken met een groot deel van de vensters uit de Canon van Nederland. Elk kwartet bevat een tijdvak en bestaat uit een persoon, een gebouw, een uitvinding en een ontwikkeling. Zodra je lesstof in spel giet verandert de saaie geschiedenis in een enerverende oefening waarbij leerlingen willen winnen. Het spelelement maakt leren leuk en je steekt er iets van op.
Maserati op het parkeerdek
Het concept werd een prototype dat ik testte in het klaslokaal. Docenten enthousiast, leerlingen zijn enthousiast dus de bestelling plaatste ik bij onze drukker. Ik had al eerder kwartetspellen verkocht maar dat was anders. Want de hele oplage van een spel werd verkocht aan één klant die van tevoren betaald had. Bijvoorbeeld een woningbouwcorporatie, gemeente of projectontwikkelaar. Zo herinner ik me de rit van Utrecht naar Amsterdam waar we ons Amsterdam Noord kwartetspel mochten presenteren bij een projectontwikkelaar die interesse had in een gepersonaliseerde versie. Dat spel wilden ze samen met een fles champagne cadeau doen bij de sleuteloverdracht aan nieuwe huurders van een van hun projecten. Op het parkeerdek parkeerden we onze kleine ‘stadsauto’ tussen de Maserati’s en Porsches om de binnen de deal te sluiten.
Een op maat gemaakt kwartetspel voor een klant op basis van ons Amsterdam Noord kwartetspel.
Werk aan de (kwartet)winkel
Dit educatieve kwartetspel verkopen was echt anders. De spellen wilden we stuk voor stuk verkopen aan docenten. Het ondernemersrisico lag bij ons. Wij kochten de spellen in en moesten ze daarna stuk voor stuk verkopen aan docenten en scholen. Dus er was werk aan de (kwartet)winkel.
De volgende strategie voor marketing en verkoop werd bedacht en ingezet. Eerst bepaalden we onze doelgroep en maakten we een persona of ijkpersoon. Wie zijn die docenten? Wat consumeren ze aan (social) media en vakbladen? En hoe bereiken we ze online en offline? Zetten we paid, owned of earned media in? Welke boodschap brengen we? Via onze website zorgde de content over het geschiedeniskwartetspel voor een hoge organische positie in de google ranking bij de juiste zoekwoorden. Eenmaal op de website kon het spel, al dan niet via een speciaal lespakket voor het voortgezet- en primair onderwijs, via een formulier besteld worden. Voordeel van het bestellen van een pakket was naast de korting dat de docent een pdf met activerende werkvormen ontving met daarin meerdere ideeën om het spel tijdens de les in te zetten. Ook was er de mogelijkheid voor docenten en andere geïnteresseerden om zich in te schrijven voor onze nieuwsbrief of om de net genoemde pdf met werkvormen te downloaden. Op deze manier bouwden we, uiteraard met toestemming een maillijst op.
Het Overvecht kwartet was te koop op diverse plekken in de stad Utrecht, waaronder een spellenwinkel aan de Oude Gracht.
Persbericht wegzetten
Een tweede lijn was via public relations in beeld komen bij de doelgroep. Een voltreffer van het persbericht leidde tot een interview met foto in Het Onderwijsblad, het vakblad van vakbond CNV over het onderwijs. Dit creëerde voor zichtbaarheid bij de doelgroep en daarop volgde een storm aan bestellingen die wel is afgezwakt maar eigenlijk niet meer is gaan liggen. De derde lijn was het benaderen van influencers in het onderwijs. Via social media zoals Facebook, Instagram en in mindere mate LinkedIn bereikten we de doelgroep met ons verhaal. Ook experimenteerden we met een bescheiden betaalde campagne op Facebook en Instagram.
Met het Tijdvakken Kwartetspel in het Onderwijsblad.
Op deze manier kun je als kleine uitgever een plek veroveren tussen de grote educatieve uitgeverijen en de hele voorraad spellen verkopen. Het leukste van het uitgeven van de spellen vind ik het creatieve proces, dus het samenstellen van een spel en het ‘vermarkten’ ervan. Met het bedenken en maken van onze spellen leerden we een hoop over ondernemen, konden we onze kennis en vaardigheden uit de journalistiek, het onderwijs en de communicatie inzetten.
Op de foto voor een artikel in het magazine Leven over ons ondernemerschap. De foto is gemaakt door Marike van Pagée.
En we maakten een hoop leuke dingen mee. Bijvoorbeeld toen we het kwartetfestival organiseerden in Overvecht. Dit was ons eerste kwartetspel en burgemeester Jan van Zanen (toen burgemeester van Utrecht) kwam het eerste exemplaar in ontvangst nemen en een potje kwartet spelen. Dit leverde een hoop publiciteit op. Een andere manier waarop we creativiteit kwijt konden was het geven van gastlessen op scholen in de wijk Overvecht. Aan de hand van het spel leerden we de leerlingen over de geschiedenis van hun wijk.
Het kwartetfestival waar de burgemeester meespeelde.
Belangrijke lessen die ik leerde van dit avontuur:
-Weet wie je doelgroep is
-Een goed product verkoopt zichzelf niet. Je moet zichtbaar zijn bij je doelgroep met content die ertoe doet
-Zorg voor zichtbaarheid via paid, owend en vooral earned media (pr)
-Zorg voor een weggever en bouw aan een poule van geïnteresseerden uit je doelgroep met wie je je boeiende en relevante content deelt
-Ga in gesprek met je doelgroep en vraag hoe ze bij je terecht komen. Zo kwam ik toevallig in contact met mijn oud-docent geschiedenis van de middelbare school omdat hij het spel bestelde in het jaar dat hij met pensioen ging
-Zorg voor een marketingplan voer dit uit
-Naast marketing moet je ook aan actieve verkoop doen
Ondernemersrisico
En een laatste les is dat je altijd ondernemersrisico loopt. En dan bedoel ik niet eens zo zeer dat je de spellen niet weet te verkopen. Maar de samenleving verandert en ook de kijk op geschiedenis en dus ook de Canon en de Tijdvakken. Net toen ik het spel wilde updaten bleek dat de Tien Tijdvakken gaan veranderen binnen het onderwijs naar Zes Tijdvakken. Omdat het te ingewikkeld is. En ook de Canon van Nederland is inmiddels al tweemaal aangepast.
Wie weet komt iemand anders met een historisch kwartetspel op de markt waarin de Canon en Tijdvakken terugkomen, bijvoorbeeld een van de grote educatieve uitgevers. Ik heb na wikken en wegen besloten geen nieuw spel te ontwerpen. Ondertussen kunnen de leerlingen met plezier het Tien Tijdvakkenkwartet blijven spelen en hun kennis van de geschiedenis blijven aanscherpen en vergroten. Geschiedenis is niet saai als je het op een interessante manier aanbiedt.
Kun jij hulp gebruiken bij een communicatie- en marketingstrategie? Neem dan contact op!
PS Graag willen Marlies en ik alle mensen bedanken die de kwartetspellen hebben helpen maken. Stichting Echt Overvecht, onze vormgevers, de websitebouwer, de fotograaf, de drukker en het team van de Canon van Nederland. En natuurlijk willen we al onze klanten bedanken voor het in ons gestelde vertrouwen.
PPS Als je meer wil lezen over onze kwartetten, neem dan een kijkje op www.kwartetwinkel.nl De Overvecht kwartetten zijn nog op voorraad.
